09 February 2015

Kees Brunia: Het Brein. Van farao tot fMRI. Een spannende wetenschapsgeschiedenis

Blog Deel twee is op 17 maart 2015 verschenen: Prof. Kees Brunia over vivisectie: Onze weg naar de kennis van het centrale zenuwstelsel is bezaaid met dode kikkers 

Kees Brunia (2015)
Het Brein. Van farao tot fMRI.

 

Prof. Kees Brunia (82) beschrijft de geschiedenis van de hersenwetenschap op een manier die ik nog niet kende. In de eerste plaats niet voor vakgenoten maar voor geïnteresseerd publiek. En dat maakt een groot verschil in leesbaarheid. In de tweede plaats door de vele citaten van de onderzoekers zelf (soms in 'vertaling' om het leesbaar te maken). Daardoor kom je in direct contact met hun gedachten, hun experimenten, hun conclusies, hun twistpunten, hun ambities. 

De vele biografische details maakt het verhaal levensecht. Inderdaad het is één groot verhaal geworden, geen studieboek. De overvloed aan illustraties, tegenwoordig een luxe in de boekenwereld (!), is essentieel voor het succes van het boek. Anatomie zonder illustraties is onzinnig. Illustraties zijn kennis. En door die illustraties zien we wat ze toen meenden te zien, of wat ze dachten te moeten zien op grond van de autoriteiten uit de oudheid [1]. 
Brunia stelt zich volledig open voor de gedachtewereld van die tijd en verhindert het zicht niet door steeds tussendoor te vertellen wat we nu weten. Hij laat de onderzoekers zelf aan het woord. Daardoor kun je met verrassend gemak in hun denkwereld verplaatsen. Dat is een ongekende ervaring. Ze worstelden toen met vragen als: wat is de functie van de hersenen, het hart, de longen, zenuwen? (hij begint bij het begin). Brunia plaatst ze in de wetenschappelijke, historische en sociale context. Onvermijdelijk is het begin van de medisch-biologische kennis nog erg algemeen en valt het samen met wetenschapsgeschiedenis. Hij geeft het verband met pas ontdekte kennis over luchtdruk, vacuüm, elektriciteit, etc. Allemaal kennis die een middelbare scholier nu uit zijn hoofd moet kennen, maar die toen de grenzen van de wetenschap vormde en bedreven werd door topwetenschappers uit die tijd.

Vaak hoor je dat alle kennis voorlopig is, maar de functie van hersenen, hart, longen en bloedsomloop behoren nu toch wel tot vaststaande kennis. Door dit boek ervaar je dat die vaststaande kennis met vallen en opstaan is verworven door mensen van vlees en bloed. En er is een niet te ontkennen vooruitgang in de wetenschap. We leven in een bevoorrechte tijd. Een extra persoonlijk accent introduceert Brunia door ieder hoofdstuk te openen met een dichterlijke, filosofische, anekdotische beschouwing in rood. Het boek is zo spannend dat ik merk dat andere boeken en blogs waar ik al aan begonnen was, blijven liggen. 

Het boek vertelt de geschiedenis van de hersenwetenschap (neurologie) vanaf de oudste geschriften. Het is ten dele ook een geschiedenis van de medische wetenschap, anatomie, biologie. Het werk is ongekend rijk geïllustreerd (200 illustraties, veel in kleur). Ook de opmaak is fraai. Zo behoort een studieboek er uit te zien. Zelfs Dick Swaab is dat niet gelukt. Het is geen studie boek neurologie, maar het geeft de ontwikkeling van de hersenwetenschap. Vlot geschreven. Voor zover ik kan nagaan is er op dit moment in het Nederlands geen vergelijkbaar boek leverbaar. Breder van opzet is: Inleiding tot de geschiedenis der geneeskunde G.A. Lindeboom (2000), maar dat is niet meer leverbaar.

Op dit moment heb ik de eerste drie (van in totaal 8) hoofdstukken gelezen. Die leveren al voldoende stof op voor twee blogs. De volgende citaten passen uitstekend in het thema waarover ik vaker geblogd en gediscussieerd heb: als je betrouwbare kennis wilt verwerven moet je religie en bijgeloof eerst verwijderen:

Hippocrates (460-370vChr) schreef een verhandeling over epilepsie:

"Het lijkt mij dat epilepsie niet heiliger is dan andere ziekten, maar dat het een afwijking is met natuurlijke oorzaak. Iets wordt goddelijk of heilig genoemd uit onwetendheid en onkunde. ... Ziekten aan de goden wijten is werk van charlatans. ... Epileptische verschijnselen zijn het gevolg van een stoornis in de hersenen, demonen komen er niet aan te pas."  (p.19). Vergelijk: [2]
Over Galenus (131-201):
"In zijn verschillende traktaten prijst Galenus de Schepper of de natuur die voor iedere structuur een passende functie heeft bedacht, en voor iedere functie een passende structuur. Bouw en functie van het organisme ziet hij als een lofzang op de Schepper." (p.30)
"God vinden door de wetenschap, dat was het ideaal van de scholastici." (p.37)

Over Vesalius
"Theologen die ook bij de sectie aanwezig waren, meenden dat hier het geloof in de eeuwige menselijke ziel bedreigd werd en begonnen felle discussies met de jonge geleerde. Wie wel eens geprobeerd heeft met dierenactivisten te praten over het nut van dierproeven weet hoe zo'n discussie ongeveer verloopt. Theologen hebben altijd gelijk." (p.62)
Maar zelfs de progressieve Vesalius schrijft:
"Ik heb geen doorgang kunnen vinden. We moeten het vernuft loven van de grote Bouwmeester, die maakt dat het bloed van rechts naar links zweet door openingen die aan het oog ontsnappen." (p.71)
Over de conservatieve anatoom Curtius: 
"Anatomie is een heilig vak, dat uitgeoefend moet worden als een godsdienstoefening. De uitleg van de leer getuigt immers van de goedheid en wijsheid van God." (p.66)
De citaten zijn mijn selectie. Het boek gaat niet over de verhouding wetenschap–geloof. De citaten benadrukken dat vooruitgang alleen geboekt wordt door correcte waarnemingen en experimenten, niet door boeken te lezen van autoriteiten uit het verleden. Aangezien theologie uitsluitend uit boekenwijsheid bestaat, komt de empirische benadering automatisch in botsing met de theologie. Brunia benadrukt keer op keer dat zelfs vooruitstrevende anatomen wel sectie verrichten op lijken, maar vaak zagen wat door de ouden beschreven was. Dus zo vanzelfsprekend is kijken niet. Bovendien werd er zelfs door conservatieve machthebbers in Rusland gecensureerd: "Conservatief gezag is alomtegenwoordig in kunst en wetenschap" (p.467).

Kees Brunia geeft op dit moment HOVO cursus in Utrecht over dit onderwerp, waarbij het boek fungeert als naslagwerk. Het boek is uitgegeven bij de Academische Uitgever Eburon. Hier is een interview met prof. Brunia waarin hij over zijn boek vertelt. De prijs van het boek valt eigenlijk nog wel mee voor een hardback met zoveel kleurenafbeeldingen.



Noten

  1. Zelfs Leonardo da Vinci tekende details in de hersenen die hij bij vroegere autoriteiten had gelezen, maar die hij nooit gezien kon hebben. (p.48-49)
  2. Volgens de Bijbel kunnen mensen door de duivel gebonden of bezeten raken. Het tweede geval is erger, omdat in dat geval de duivel, of één of meer van zijn demonen, daadwerkelijk in iemand wonen. Mattheus 4:24: "En Zijn gerucht ging van daar uit in geheel Syrië; en zij brachten tot Hem allen, die kwalijk gesteld waren, met verscheidene ziekten en pijnen bevangen zijnde, en van den duivel bezeten, en maanzieken en geraakten; en Hij genas dezelve." Hadden ze maar Hippocrates gelezen, dan hadden ze zich niet met die onzin over duivels, satan, etc beziggehouden. Dit citaat toont de gedachtewereld van het OT: in moderne ogen primitief en achterhaald. Als je het OT voor het woord van een moreel perfecte bovennatuurlijk persoon houdt, bega je een vreselijke vergissing.

23 comments:

  1. Ger,

    Bedankt voor de tip. Het boek is inmiddels besteld.

    Cor.

    ReplyDelete
  2. Cor, leuk om te horen. Mijn blog heeft nog enig effect... Ik heb er zelf geen enkel (financieel) belang bij hoor! Ik vind wetenschapsgeschiedenis nu eenmaal erg leuk: je ziet dan zo goed de vooruitgang in het denken, wetenschap en wereldbeeld.

    ReplyDelete
  3. Gert,

    Jouw blog heeft zeker meer dan enig effect. Ik lees het geregeld, dat wil natuurlijk niet zeggen dat ik aan elke discussie deel wil nemen.

    Cor.

    ReplyDelete
  4. Gert,

    lijkt me wel een mooi boek,wordt er ook ingegaan op het bewustzijn ?, een fenomeen waar filosofen nogal wat moeite mee schijnen te hebben.

    En psychische stoornissen ?

    In voetnoot 2 noem je het OT ,moet dat niet NT zijn ?

    Dank voor het noemen van dit boek.

    ReplyDelete
  5. Jos, ik heb het boek nog niet uit, maar Brunia geeft zoveel inzichten over de werking van het brein, waarnemen, voelen, bewegen, dat ik vermoed dat de lezer op het eind zelf een mening kan vormen over het bewustzijn. Brunia zelf geeft geen filosofische bespiegelingen over het bewustzijn, hij is geen filosoof, daar is hij veel te practisch voor.
    Psychische stoornissen kan ik niet in de index ontdekken, ondanks dat hij ook psychiater is. Misschien geldt ook daar dat Brunia zoveel basiskennis geeft dat je in ieder geval sommige psychicsche stoornissen beter kunt begrijpen.

    voetnoot 2: Ja, Mattheus is NT, maar ik vermoed dat duivels en demonen door de hele Bijbel voorkomen. Moet ik nog eens uitzoeken...

    ReplyDelete
  6. Hoi Gert,

    laat die Kees nou de eerste zijn geweest die ik ooit tegenkwam in een opleiding 'psychologie', waar hij het vak 'fysiologie' voor zijn rekening nam en effectief 40% eerstejaars zodanig wist af te schrikken (samen met de 'zware statistici') dat ze maar afvielen: de eerste drie jaar gaan we niet helpen! We gaan wetenschap doen! We schrijven 1967!

    En hij leeft nog, en heeft alle ontwikkelingen nog gevolgd na dat 'papieren' 'kartonachtige' - nee het was gewoon karton - modelletje van de hersenen met de frontale cortex en de amygdala - dat we indertijd alleen konden krijgen bij Broese-Kemink (schrijf ik vast niet goed meer) voor 49,50 gulden. Na het in elkaar zetten (gelukt na vele dagen!) wist ik dat ik zou slagen voor het tentamen bij Kees Brunia, 82 dus nu: de 'ziel' gaat nooit verloren, zonder medeweten van de ziel zelf zou een achteloos lezer van DLT dichterlijk kunnen associëren. Kees was (te) bars in 1967. (Na Buytendijk!, als ik dat ook al weer fout schrijf, vast, 1967).

    Survival of the fittest adepten, je moet je ook 'aangetrokken' voelen, tot het inmiddels 'concept' zou de 'dichter' kunnen bedenken.

    Onze faire Kees (nou ja iets met een tentamen) zal ( nou ja bleef, mag ik als oudere eigenlijk zeggen) me mijn leven bij blijven.

    Het papieren model als levenswijsheid, dat achterhaald werd door de 'aanpassingsbereidheid' die in elk individu ook anders is...Leve Kees Brunia!

    ReplyDelete
  7. Ha, die Theo! je hebt notabene college van hem gehad! in het prediluviaans verleden! Ik moet bekennen dat ik nog nooit gehoord had van Brunia voordat ik deze cursus volgde. Ik kan me wel iets voorstellen als je zegt dat hij streng was...
    Broese-Kemink is al een paar keer over de kop gegaan. Het zat altijd in een grote ruimte in de Uithof onder in het v Unnikgebouw (zoals het nu heet), is een jaar geleden verhuisd naar een kleinere ruimte iets verderop, maar schijnt zelfs dat niet vol te houden. Het is onbegrijpelijk dat ze niet kunnen leven van al die honderden peperdure studieboeken die de studenten verplicht zijn aan te schaffen.....
    Ja, de ziel: hij is er niet tegen, het is een mening, het is geen wetenschappelijke uitspraak.
    49,50 gulden: allemachtig veel geld voor een student!
    PS: er komt nog een blog, het moet.

    ReplyDelete
  8. Gert
    dank voor de tip. Ik was nog nergens iets over dit boek tegengekomen, terwijl het toch mijn hobby is!

    voor ik het koop, twee vragen:

    ..de functie van hersenen, hart, longen en bloedsomloop behoren nu toch wel tot vaststaande kennis.

    Van dat hart en die longen en zo, wil ik dat wel geloven, maar wat staat er vast aan kennis over de functie van hersens? Staat dat allemaal in Brunia?

    en verder:

    dat citaat van Hippocrates over epilepsie, is dat het enige stukje dat Brunia citeert, of heeft ie 'hét' citaat (waar het vooral om gaat) toch ook?

    ReplyDelete
  9. Harry P: "maar wat staat er vast aan kennis over de functie van hersens?"
    Je moet dat in historisch perspectief zien: Aristoteles dacht dat de functie van de hersenen was het koelen van het bloed en het hart was de zetel van de menselijke intelligentie. Het staat nu definitief vast dat Aristoteles het fout had. De functie van de hersenen als zetel van intelligentie, waarneming, denken staat nu definitief vast. Het klinkt nu als uiterst vanzelfsprekend, maar dat is het niet altijd geweest in de menselijke geschiedenis. Daarom is de geschiedenis van de neurologie belangrijk. Er zijn wel eens lieden (filosofen!), je kent ze vast ook wel, die beweren dat alle kennis voorlopig is. Niet dus.

    Ik ben nu in hoofstuk 6 waar recent onderzoek behandelt wordt. vragen zoals is er vanuit het brein directe aansturing van spieren? en hoe gaat dat? reflexen of ingewikkelder? Hoodstuk 7 of het waarnemen , visuele perceptie, illusies, spiegelneuronen....
    Brunia is iemand die de geschiedenis van zijn vak zelf onderzoekt ad hand van de primaire bronnen, en is niet te beroerd om een antiek anatomisch manuscript dat in een italiaans antiquariaat lag gewoon aan te schaffen en ons de resultaten daarvan mede te delen. Het is dus geen naprater van andere geschiedenis boeken. Hij zet zijn helden ook steeds in de politieke-sociale context van die tijd die hij onderzoekt. Zeg maar de geschiedenis van zijn vak is zijn tweede hobby geworden na zijn pensioen. Ik heb genoeg stof voor een volgende blog. Het boek is overweldigend en overvloedig geillustreerd, behalve met de koppen van zijn helden, ook met hun tekeningen van hoe zij het brein zagen, t/m schematische hersenen in kleur die niet zouden misstaan in een leerboek neurologie. Tegelijk een opfriscursus als veel nieuws....

    "f heeft ie 'hét' citaat (waar het vooral om gaat) toch ook?" uh? welk?

    ReplyDelete
  10. gert,

    ik ben redelijk thuis in de geschiedenis van mijn eigen vak, maar dank voor je opfriscursus.

    Dat Aristoteles het mis had, stond al eerder vast. Nog sterker hij had zelf in de eplepsie-verhandeling van Hippocrates, die stierf toen de grote filosoof 14 was, kunnen lezen hoe ver hij er naast zat.

    Dat mijn vraag je zo verbaast doet vermoeden dat Brunia je er ook niet veel meer over vertelde dan het citaat dat je geeft op je blog.

    In dat geval heeft niet alleen Aristoteles en Brunia, maar heb jij ook het nodige gemist!

    Overigens is er aan vaststaande kennis over de functie van onze hersens niet veel meer te melden dan de dingen die jij noemt, weinig dus. Zeker ivm andere organen als hart en lever en longen en zo. Of ik heb het nodige gemist!

    Ik ben het met je eens dat je filosofen hebt die er weinig van begrijpen. Volgens mij staat het, bijvoorbeeld, wel vast dat de aarde niet plat is. En er zijn nog wel een paar van die vaststaande feiten te noemen, dacht ik. Een niet oninteressant, zeg maar gerust vrij relevant punt, in verband met die verhandeling van Hippocrates die je kennelijk gemist hebt omdat mijn vraag naar 'het' citaat geen belletjes bij je deed rinkelen.

    Komt nog wel, misschien.

    Ik ben benieuwd naar je volgende blog hier over.

    (Trouwens hoe kom je op het idee dat er ueberhaupt een robot bestaat die op jouw blogs zou willen reageren?)

    ReplyDelete
  11. Harry, er staat meer in het boek dan ik erover vertel uiteraard, en op college vertelt Brunia meer of andere dingen dan in het boek, en tenslotte weet hij meer dan wat er in het boek staat en wat hij op college kan vertellen (wegens tijd beperkingen). Als jij mij het betreffende van Hippocrates + bron geeft, en aannemelijk maakt dat Aristotles het had kunnen lezen, dan kan ik het doorgeven aan Brunia of je kunt het zelf doen via de website keesbrunia.nl
    En dank voor alle complimenten!

    ReplyDelete
  12. Gert,

    het is een cruciaal stuk tekst, geen detail. Dus als Brunia dat gemist heeft, is het niet best.

    Het vooral relevant omdat het de eerste naturalistische kijk op onze hersens is, zover bekend.

    Er zijn Tig versies op het net te vinden. De originele tekst heet Over de heilige ziekte. en speciaal de paragraaf: De functies van het brein.

    http://www.humanistictexts.org/hippocrates.htm

    Ik zou toch wel graag van je horen wat Brunia daar over te melden heeft- of juist niet...

    ReplyDelete
  13. ps aannemelijk maakt dat Aristotles het had kunnen lezen, ....????


    Heb ik dat dan niet gedaan?!! Met getallen en al! Je leest nog steeds slecht, dus.

    En bovendien: wie kende in die tijd Hippocrates niet?

    ReplyDelete
  14. Harry P: Brunia schrijft over Hippocrates op p. 18-21, 24, 29, 32, 39, 83, 149, 194. Teveel om over te schrijven! Zit je een beetje krap bij kas? anders k... j. h.. t...?
    Brunia noemt/bespreekt Morbus Sacer, wat volgens hem gezien de datum niet van Hippocratus afkomstig lijkt te zijn. Maar dat wist je natuurlijk al ?
    En verder: bedankt voor de complimenten!

    ReplyDelete
  15. gert

    ik vroeg je niet om alles wat Brunia over Hippocrates schreef, over te schrijven, maar of hij iets te melden had over die cruciale passages over de functie van onze hersens (bijna 2500 jaar geleden geschreven!)

    enfin ik zie wel wat je er verder nog over gaat bloggen

    ReplyDelete
  16. Harry, op p.21 noemt hij ook nog het werkje Verwondingen van het hoofd, Hippocratus weet verdomd goed wat er gebeurt met mensen die verwondingen aan het hoofd hebben: "bij een beschadiging links kan aanval optreden aan de rechterkant van het lichaam ... " etc
    dus: aanwijzing voor de kruising van de banen...
    Aristoteles dacht dat mensen grote hersenen hebben omdat het mensenhart meer hitte veroorzaakt dan dat van dieren en moet dus intensiever gekoeld worden. (een cirkelredenering zonder onafhankelijk bewijs). Ik weet niet of Aristoteles expliciet Hippocrates noemde in zijn geschriften, maar hij had dus een andere opvatting over de hersenen! dat is duidelijk.

    ReplyDelete
  17. Gert

    Die Griekse kennis over het effect van verwondingen aan het hoofd, komt voornamelijk van de Egyptenaren ('Smith Papyrus' o.a.).

    Ik denk dat Hippocrates (itt Aristoteles) zijn klassieken goed kende! Hij schreef daarom 2500 jaar geleden de kern van het moderne neurologisch/naturalistische programma, zeg maar. In een boek als dat van Brunia, mag zoiets niet ontbreken- vind ik.


    Ik denk overigens dat de belangrijkste functie van hersens wel eens dissipatie zou kunnen zijn (met dank aan J. England o.a.)- maar anders dan Aristoteles dacht!

    Hersens vreten energie en produceren zelf nogal veel hitte/ruis, tot wel 90%, en als je die afvalberg bekijkt.... Maar ze produceren ook best wel wat informatie, om niet te zeggen kennis, en zelfs verklaringen, kortom, het tegendeel van ruis, chaos en zo. Wat soms weer leidt tot verhitte discussie, ehh, dissipatie dus ;-)


    ReplyDelete
  18. sorry, verkeerd knopje
    daarom was ik (even) anoniem, maar dat had je al wel begrepen, denk ik ;-)

    ReplyDelete
  19. harry, waar lees jij dat Brunia beweerd dat Hippocrates de eerste was die over hersenen schreef? Brunia schrijft in het begin van het boek uitgebreid over het Edwin Smith Papyrus. Bizar dat je beweerd "In een boek als dat van Brunia, mag zoiets niet ontbreken" terwijl het er gewoon in staat!

    Ik schreef: Aristoteles dacht dat mensen grote hersenen hebben omdat het mensenhart meer hitte veroorzaakt dan dat van dieren en moet dus intensiever gekoeld worden. (een cirkelredenering zonder onafhankelijk bewijs).
    dus: Arsitoteles bewering is niets waard als hij niet onafhankelijk de hitte van het hart van mensen en dieren heeft gemeten.
    vraag: welk hoofd verliest meer warmte: een kaal of een behaard hoofd?

    ReplyDelete
  20. gert

    waar lees jij wat ik zou beweerd zou hebben over het boek van Brunia?

    ik wil het wel puntsgewijs voor je samenvatten, als dat duidelijker is

    1. ik vroeg je of Brunia het over de (beroemde, niet te missen passage) van Hippocrates nav jouw samenvatting

    2. jij komt met een opsomming van pagina's: geen antwoord op mijn vraag

    3. Ik vroeg het dus nogmaals, plus wat meer toelichting waarom die passage niet mag ontbreken in een boel als dat van Brunia

    4. Ikl krijg nog steeds geen antwoord op mijn vraag (geen ja en geen nee, eenvoudiger kan het niet!) en merk dan op dat dat DAN toch wel een misser genoemd mag worden. Dan heb ik het, voor jouw duidelijkheid, dus NIET over die papurus, maar over die passage over de functies van de hersens in de Heilige ziekte, waar ik je een link over heb gestuurd

    Nog even voor de duidelijkheid: ik suggereerde alleen maar dat Hippocrates die Papyrus waarschijnlijk kende- zijn 'klassieken', wat ook voor de hand ligt omdat de Egyptenaren de meeste 'anatomische' kennis van hersens hadden.

    Dat Brunia het over de Smith Papyrus heeft, is prima, maar dat vroeg ik dus niet

    Waarom je bezig blijft over dat idee van Aristoteles ontgaat me. Wat de man dacht over hersens is me bekend. Je hebt het me nu al drie keer verteld!

    De relevantie van de vraag welk hoofd meer warmte verliest, ontgaat me. Relevant is dat hersens tot wel 20% van onze totale energie vreten en dat iemand ooit heeft bedacht dat we rechtop zijn gaan lopen omdat ons lijf dan minder warmte vangt (op de savannen, uiteraard!) en ons hoofd dan ook beter gekoeld zal blijven> vandaar die haren. Ik ken kale mensen die in de zon beter een hoedje dragen, anders wordt hun hoofd te heet. Weet je, die savanne hypothese zou best eens kunnen kloppen, want waarom zijn we niet helemaal kaal?

    Ik hou me liever bezig met wat er IN hoofden gebeurt, supratentoriaal!

    Ik hoop dat die punten een beetje helpen met te lezen wat er staat.

    En die ene vraag van me, waarom geef je daar ook geen antwoord op? Waar heb je het idee vandaan dat er bots op jouw blog zouden willen/kunnen reageren, of dat je overspoeld dreigt te worden met spam?!

    ReplyDelete
  21. Een heerlijke, gezellige en leerzame discussie! Dank daarvoor! Ik moet mijn advocaat raadpleten voordat ik op jouw comments reageer.
    Die laatste vraag is echt van iemand die zelf nooit een blog heeft gerund. Uit de statistieken blijkt dat veel bezoekers uit Rusland, Oekraïne, Duitsland, Frankrijk, VS, Zweden, Polen, Luxemburg, Panama mijn blog bezoeken. Gaat er al een lampje branden harry? Moet ik echt uitleggen dat botspreventiemaatregelen door google ingesteld zijn? en dat ik daar geen invloed op heb? Als je het nog niet snapt: woordverificatie op mijn blog staat al een half jaar of zo uit.

    ReplyDelete
  22. gert

    Een heerlijke, gezellige en leerzame discussie! Inderdaad. En het is een eer op zo´n beroemd blog persoonlijk te woord te worden gestaan!

    Maar het kan wel wat extra input gebruiken- en jij zelf ook voor je volgende blog (over Brunia), bijv:

    http://blogs.discovermagazine.com/neuroskeptic/2015/02/28/the-unsolved-problems-of-neuroscience/#.VPRWxPmG98E

    of:
    http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_unsolved_problems_in_neuroscience

    of:
    http://blog.ketyov.com/2011/07/top-11-or-23-unanswered-questions-in.html

    nou ja.. de lijstjes zijn eindeloos, net als de problemen. Waar hebben we het eigenlijk over?

    ReplyDelete
  23. Die What are the Unsolved Problems of Neuroscience? en dat wiki artikel vind ik erg leuk. (moet ook opgesteld worden voor evolution! ben ik al mee bezig geweest)

    Let op: Brunia is zich zeer bewust van de beprkingen van bv de kennis verkregen met fMRI en zou nooit zware claims baseren op wat we zien in fMRI alsof neurologen precies zouden weten wat er precies gebeurt in die hersengebieden die oplichten.

    Overigens: die gebieden van Broca en Wernicke: komen die ook bij vogels voor? mensen praten en zingen, vogels brabbelen en zingen, dus....? heb ik nog niet uitgezocht maar lijkt me hoogst interessant. (er bestaat een grote groep van vogels die in het Engels babbler heet)

    ReplyDelete

Comments to posts >30 days old are being moderated.
Safari causes problems, please use Firefox or Chrome for adding comments.